piątek, 9 listopada 2012

Postacie historyczne jako bohaterowie literatury. [4]

Ras Tafari Makonnen to prawdziwe nazwisko Hajle Sellasje. W 1916 roku objął rządy w Etiopii jako regent, a w latach 1930-1974 był cesarzem tego kraju, ponieważ wskutek dokonanego spisku usunął legalnego następcę tronu Lydia Ijlasu.


 Literatura podmiotu: części 1 – 4
1. Kapuściński Ryszard, Cesarz,
2. Mickiewicz Adam, Dziady  cz. III,
3. Potocki Wacław, Wojna chocimska,
4. Słowacki Juliusz, Sowiński w okopach Woli.

4.  Ryszard Kapuściński – Cesarz

Hajle Sellasje został następcą tronu, gdy miał dwadzieścia cztery lata, a dzięki takim cechom osobowości, jak: milczenie, skrytość, przebiegłość, dyskrecja czternaście lat później objął rządy jako cesarz Etiopii.

Jego wygląd zewnętrzny (drobny, kruchy mężczyzna, ważący około pięćdziesięciu kilogramów) kontrastuje z żelazną wręcz siłą woli i samodyscypliną. Do perfekcji opanował sztukę panowania nad sobą, ponieważ uważał, że w polityce okazywanie gniewu byłoby przejawem braku równowagi i słabości.

Ukrywał przed otoczeniem swoje dolegliwości. Cesarz nie mógł przyznać się do bolesnego sztywnienia kolan, bo taka ludzka, (dokuczliwa jednak) przypadłość podważyłaby jego autorytet, a władca (według wewnętrznego przekonania Hajle Sellasje) powinien być bez skazy.

Nigdy nie pijał alkoholu i posiadał wyjątkowe umiejętności, gdyż umysł cesarza funkcjonował niczym komputer. Zważywszy, że osobiście niczego nie czytał, nie podpisywał, nie notował, jest to tym bardziej zadziwiające. 

Człowiek, który tak naprawdę był analfabetą, rządził Etiopią prawie pół wieku, przywiązując szczególną uwagę do stanu finansów państwa (bez akceptacji cesarza nie wolno było wydać powyżej dziesięciu dolarów) i skrupulatnie przestrzegając ustalonych przez siebie zasad.

Należy podkreślić, że sobie także narzucił żelazny rygor i konsekwentnie przestrzegał harmonogramu zajęć. 

Cesarz wyróżniał się ogromną pracowitością, bo między trzecią a piątą rozpoczynał dzień ściśle wypełniony zaplanowanymi obowiązkami.

Ten tytan pracy wymagał od podwładnych i współpracowników jedynie bezwarunkowej,  absolutnej lojalności i chociaż nie miał wykształcenia (nie ukończył żadnej szkoły), fascynował się postępem i rozwojem cywilizacji. Tym entuzjastycznym zainteresowaniom cesarza Etiopia zawdzięczała sprowadzenie z Europy pierwszego samolotu i samochodów.

Hajle Sellasje przyczynił się do założenia pierwszego uniwersytetu, pierwszej poczty i gazety oraz pierwszego banku. W celu podniesienia splendoru cesarstwa i dworu wprowadził elektryczność i zezwalał młodzieży na wyjazdy na studia za granicę. Za jego rządów chłopi żyli w nędzy i umierali z głodu, ale tymi problemami cesarz się nie interesował.

Przeciwnie!

Bezlitośnie tłumił bunty, a w czasie ich trwania odbywał zagraniczne podróże, uciekając w ten sposób przed wewnętrznymi konfliktami w Etiopii. 

Wizerunek Hajle Sellasje nie jest jednolity i zależy nie tylko od jego zróżnicowanego podejścia do poddanych, lecz także od postrzegania go przez zagranicznych obserwatorów.  

Tym ostatnim jawił się jako bystry, ekscentryczny, energiczny monarcha. Zupełnie inaczej odbierali go Etiopczycy, wśród których wywoływał skrajne emocje – od uwielbienia do nienawiści. Gnębił podatkami najbiedniejszych, stosując metodę woreczka polegającą na stopniowym dodawaniu nowych obciążeń i sprawdzaniu reakcji chłopów.

Utrzymywał społeczeństwo w ciemnocie, wychodząc z założenia, że czytanie jest niebezpieczne, bo prowadzi wprost do nawyku myślenia. Władca posiadał kilkaset milionów osobistego majątku, toteż wielkimi dobrami obdarzał ludzi lojalnych i użytecznych. 

Biedota nie mogła skorzystać nawet z charytatywnej pomocy z zewnątrz, ponieważ nałożył ogromne cło na dostarczane produkty. Dwunastego września 1974 roku Hajle Sellasje został zdetronizowany, ale do śmierci żył w przekonaniu, że jest cesarzem Etiopii.


Następny motyw: Patriotyzm

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz