poniedziałek, 25 lutego 2013

Zanalizuj pojęcie tragizmu, odwołując się do wybranych utworów Sofoklesa, Szekspira i innych dramatopisarzy. [3]

,,Dzika kaczka"   Henryka Ibsena

Literatura podmiotu: części 1 – 5
1. Czechow Antoni, Wujaszek Wania,
2. Głowacki Janusz, Antygona w Nowym Jorku,
3. Ibsen Henryk, Dzika kaczka,
4. Sofokles, Król Edyp,
5. Szekspir William, Makbet.

3.  Henryk Ibsen – Dzika kaczka

Na temat ludzkiej kondycji wypowiada się norweski dramaturg Henryk Ibsen.

Jego poglądy odzwierciedlają związane z końcem XIX wieku niepokoje i jednocześnie ukazują tragizm człowieka swoich czasów, który w modernistycznym ujęciu sprowadza się do głębokiego odczuwania egzystencjalnej pustki.

Henryk Ibsen – zafascynowany problemami moralnymi – w mistrzowski sposób buduje konflikt pomiędzy szlachetnymi jednostkami a światem obłudy, zakłamania i wyrachowania. W pełnej dramatycznego napięcia Dzikiej kaczce czytelnik niemalże od pierwszych wypowiadanych przez bohaterów kwestii obawia się, że dojdzie do jakiegoś nieszczęścia.

Główne postacie występujące w utworze to Hjalmar Ekdal, jego żona Gina oraz ich czternastoletnia córka Jadwinia – niezwykle wrażliwa i skłonna do marzycielstwa dziewczynka.

Inteligentne, rozmiłowane w czytaniu książek dziecko dużo czasu poświęcało na opiekowanie się dziką, postrzeloną przez starego Werle (z powodu słabnącego wzroku) kaczką. Jadwinia – razem z ulubionym ptakiem – wiele godzin spędzała na strychu, bardzo kochała rodziców i z obojgiem łączyła ją silna, emocjonalna więź.

Jej matka, zanim wyszła za Hjalmara, Gina Hansen, była nie tylko gospodynią, lecz także kochanką starego Werlego, czego nie wyznała mężowi. Jak się później przekonamy, słusznie obawiała się, że ujawnienie prawdy mogłoby przyczynić się do tragedii.

Gina – jako żona i matka – była troskliwa, czuła, zaradna, pracowita i zapobiegliwa. Z godną podziwu wyrozumiałością i tolerancją znosiła postępowanie niespełnionego artystycznie męża, miernego fotografa, który miał narcystyczną osobowość. To Gina prowadziła jego atelier, zajmowała się domem, była dobrą i kochającą matką, a poza tym życzliwie i szczerze dbała o swojego teścia.

Wyczuwana, nieunikniona katastrofa za chwilę stanie się faktem, bo oto Gregers – przyjaciel Hjalmara – wyjawia mu prawdę dotyczącą przeszłości żony. Tragizm tej sytuacji polega na tym, że Werle uczynił to w najlepszej wierze w celu zaprowadzenia porządku w życiu Ekdalów, ale tak naprawdę przyczynił się do rodzinnego dramatu.

Gdyby Hjalmar Ekdal był spełnionym artystą, silnym, ambitnym mężczyzną z temperamentem, prawdopodobnie przyjąłby z godnością informację o romansie Giny sprzed lat.

Niestety!

Jego reakcja dotknęła zarówno żonę, jak i córkę, ponieważ obie odtrącił i odrzucił ich miłość.

Mąż Giny miał wydumane, wysokie mniemanie o sobie, pragnął dokonać jakiegoś wynalazku, żył iluzją, stronił od obowiązków, okłamywał siebie oraz innych, ponieważ był słaby, bierny, bezwolny, pozbawiony ambicji i podejmował próby działania wyłącznie w słowach i w myślach.

Nieszczęśliwa Jadwinia, chcąc odzyskać miłość i zainteresowanie ojca, postanowiła poświęcić swoją ulubioną kaczkę, ale popełniła samobójstwo, strzelając ostatecznie do siebie.

Sytuacja tragiczna człowieka w dramacie Henryka Ibsena ma wieloaspektowy wymiar. Przekonany o swojej wyjątkowości bohater niszczy rodzinę i staje się sprawcą śmierci Jadwini.

W tym wnikliwym, psychologicznym dramacie z elementami symbolizmu tragizm polega na wypieraniu ze świadomości poczucia własnej mierności oraz na bezpodstawnym, bezwartościowym buncie przeciwko nieudanej egzystencji.

Tytułowa dzika kaczka symbolizuje tragedię każdej z występujących w utworze osób i pozwala  odnieść wrażenie, że podcięto jej skrzydła. Krucha nić ludzkiego losu po prostu pękła pod wpływem gwałtownych doznań i wielkiego napięcia. Życie bohaterów jest tragicznie wplecione w absurd istnienia i sprowadza się do przeżywania osobistych dramatów.
 cdn

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz