Zbrodnia jako motyw literacki. [1 – część 1]

Przedstawiam Ci wzorcowe ujęcie motywu zbrodni na podstawie czterech książek. W pierwszej części opiszę Giaura  George'a Byrona.

Literatura podmiotu: części 1 – 4

1. Byron George, Giaur,

2. Gide André, Lochy Watykanu,

3. Mickiewicz Adam, Pan Tadeusz,

4. Süskind Patrick, Pachnidło.

1. George Byron – Giaur

Wiedza czytelnika o tytułowym bohaterze utworu George’a Byrona – Giaurze – jest bardzo szczątkowa i ograniczona.  

Mimo braku chronologii wydarzeń i zastosowanej przez autora inwersji czasowej, spróbujmy uporządkować historię losu niewiernego chrześcijanina.

Giaur nie ma ani nazwiska, ani imienia, niczego nie wiemy o jego pochodzeniu. Fragmentaryczne przedstawienie migawkowych epizodów z jego życia jest zgodne z założeniami powieści poetyckiej, a taką powieścią jest z pewnością Giaur.

Orientalne tło wydarzeń służy budowaniu nastroju, klimatu tajemniczości i kreowaniu sylwetki bohatera na postać skłóconą ze światem i wyobcowaną. Znalazłszy się w Grecji, Giaur namiętnie pokochał Leilę, która była jedną z żon Hassana.

Za swoją miłość do Wenecjanina i zdradę na rozkaz męża została utopiona w zatoce. Po niespodziewanej śmierci Leily Giaur wpada w szał, a wewnętrzne przekonanie o niesprawiedliwości doznanej krzywdy wywołuje w nim ogromną agresję.

Poczucie własnej bezsilności wobec nieodwracalności zdarzeń sprawia, że bohater popada w rozpacz, a histeria jest dowodem poniesionej klęski. Giaur to człowiek o niezwykle silnej osobowości. Od śmierci Leily myśli wyłącznie o dokonaniu zemsty na Hassanie z dwóch zasadniczych powodów.

Pierwszy z nich to żądanie sprawiedliwości, drugi natomiast sprowadza się do pragnienia odkupienia własnej krzywdy. Zemsta Giaura na Hassanie nie była bynajmniej dziełem przypadku. Bohater, szukając ulgi w cierpieniu, planuje zbrodnię i działa z zaskoczenia.

Gdy napada w wąwozie na zabójcę Leily, jest tak samo okrutny jak on wobec niewiernej żony. Giaur przebija Hassanowi pierś, odrąbuje dłoń i przecina mieczem turban. Bohaterowi byronicznemu popełnienie zbrodni nie przynosi ulgi i spokoju.

Giaura dręczą wyrzuty sumienia i dlatego szuka ucieczki od świata. Sam wymierza sobie karę, zamykając się w klasztorze, izolując się od ludzi i cierpiąc w samotności. Ponadto ma świadomość, że z piętnem popełnionej zbrodni stanie przed obliczem Boga i nie otrzyma rozgrzeszenia.

cdn