środa, 27 marca 2013

Zbrodnie w literaturze. [4 – część 3]

Lilije  Adama  Mickiewicza

Literatura podmiotu: części 1 – 4
1. Klavan Andrew, Prawdziwa zbrodnia,
2. Mickiewicz Adam, Lilije,
3. Sofokles, Król Edyp,
4. Szekspir William, Hamlet.

3.  Adam Mickiewicz – Lilije

Bohaterką ballady Lilije jest młoda kobieta, która zabiła męża. Po dokonaniu zbrodni pochowała go w gaju i posadziła na grobie lilie. 

Wkrótce przybiegła do chaty pustelnika i wyznała mu swoją winę.  

Oświadczyła bowiem, że nie tylko zabiła męża, lecz także zdradzała go, kiedy on brał udział w wyprawie Bolesława Śmiałego na Ruś.

Starzec był porażony szczerością jej słów, ponieważ pani odczuwała duży lęk przed karą za niewierność, natomiast w ogóle nie wyraziła ani żalu, ani skruchy z powodu popełnionego przestępstwa. Pustelnik zapewnił ją, że może być spokojna, gdyż tylko mąż zna jej sekret.

Dzieci wielokrotnie pytały, kiedy tata wróci, więc kobieta zwodziła je, twierdząc, że będzie wieczorem. W końcu przestały pytać i prawdopodobnie zapomniały o ojcu. Panią nawiedzały koszmary, bo ciągle miała w pamięci straszne przeżycia.

Wkrótce do bohaterki przybyli bracia jej męża i stanowczo sprzeciwiali się informacji, że nie wrócił z wyprawy na Ruś. Obaj przekonywali bratową, że niebawem przyjedzie, ponieważ wyruszył do domu jeszcze przed nimi w celu przygotowania powitania.

Mijały kolejne pory roku, a bracia wciąż czekali i tylko niekiedy wyrażali chęć odjazdu. W końcu obaj zakochali się w kobiecie i obaj wyznali jej miłość. Pani nie mogła się zdecydować, którego z braci wybrać i dlatego zwróciła się do pustelnika z prośbą o pomoc.

Starzec zaproponował, że wskrzesi jej męża. Zapewnił ją ponadto, że mąż odezwie się do niej wyłącznie na jej wyraźne życzenie, tzn. gdy go zawoła. Pustelnik ostrzegał także, że każda zbrodnia musi być ukarana, jednak kobieta nie wyraziła zgody na przywrócenie życia mężowi.

Oczekiwała wyłącznie porady, którego z braci zmarłego powinna wybrać i w jaki sposób tego wyboru dokonać. Pustelnik podpowiedział jej, żeby obaj mężczyźni przynieśli do kościoła uplecione z kwiatów wianki.

Rada wydawała się zupełnie prosta, bo zgodnie z jej założeniem ten z braci zostałby mężem kobiety, którego wianek ona by wybrała. Sytuacja skomplikowała się w momencie, gdy okazało się, że obydwa wianki zostały wykonane z kwiatów, które rosły na znajdującym się w pobliżu grobie.


Doprowadziło to do kłótni między braćmi i do wybuchu awantury w kościele. 

Nagle wszystkich ogarnęło przerażenie, ponieważ doszło do niezwykłego zdarzenia. 

Ukazał się bowiem duch zamordowanego męża i zarówno niewiernej żonie, jak i braciom wymierzył sprawiedliwość, zabierając ich na tamten świat.

W miejscu, gdzie zapadł się cały kościół, wyrosły lilie. Utwór Adama Mickiewicza ma głęboki sens moralno-psychologiczny i odwołuje się do panującego wśród gminu przekonania, że każda zbrodnia musi być ukarana.

Myśl przewodnia romantycznej ballady wywodzi się z ludowych wierzeń i wyobrażeń. To lud stoi na straży takich wartości, jak miłość, wierność, zaufanie i dlatego bohaterkę wiersza dotknęła zasłużona kara. W jej wymierzenie ingerują zaświaty, ponieważ w świecie ludzi zapanował nieład i należało go uporządkować oraz osądzić postępowanie postaci.
cdn

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz