Motywy sarmackie w literaturze. Przedstaw ich obecność na przykładzie wybranych utworów Wacława Potockiego oraz Jana Chryzostoma Paska. [3]

Zbytki polskie   Wacława Potockiego

Literatura podmiotu:

1. Pasek Jan Chryzostom, Pamiętniki,

2. Potocki Wacław:

   Nierządem Polska stoi,

  Pospolite ruszenie,

  Zbytki polskie.

3.  Wacław Potocki – Zbytki polskie

Jedynym zmartwieniem Polaków i we dnie, i w nocy jest dążenie do zaspokojenia zamiłowania do przepychu. Najważniejsze więc dla szlachty sprawy to składający się z sześciu koni zaprzęg oraz liberia koralowej barwy dla służby.

Srebro, perły, brylanty i złociste ozdoby przydają chwały i blasku właścicielom pachołków. 

Oni sami poza tym noszą sobolowe futra, przywiązują wagę do bogato i obficie zastawionych stołów, a z czasem wszystkie drogocenne ozdoby przeniosą z kontuszy na uszy.

Szlachta i książęta myślą o karetach, utrzymywaniu licznej służby w swoich barwach, otaczaniu posiadłości dragonami, którzy z zapalonymi pochodniami mają czuwać nad bezpieczeństwem mieszkańców.

Kraj tymczasem  z każdym rokiem traci kolejne części; z powodu pustego skarbca umierają „na kredyt” nieopłaceni żołnierze zdający sobie sprawę z tego, że ojczyzna nieuchronnie zmierza do upadku.

Wówczas wszystkie dobra szlachty „Pogasną jako w wodzie utopione świece”. Wiersz jest odzwierciedleniem postawy i uczuć poety, który oskarża szlachtę o doprowadzenie kraju do ostatecznego kresu. Zamiłowanie do rywalizacji w przepychu i wystawianiu się oraz życie ponad stan było ważniejsze od losu ojczyzny.

 cdn